سحرخيزي کودکان، دردسر والدين






با بچه‌هايي که صبح‌ها خيلي زود از خواب بيدار مي‌شوند، چه‌کار کنيم؟
يکي از گرفتاري‌هاي صبحگاهي برخي والدين در بسياري از خانه‌ها، بيدار شدن زودهنگام کودکان‌شان است به طوري که موجب سلب آسايش آنان مي‌شود و درگيري‌هاي اجتناب‌ناپذير صبحگاهي ناشي از آن مي‌تواند تمام روز والدين را خراب کند و آرامش خانه را بر هم بزند. بنابراين پيشنهاد مي‌کنيم توصيه‌هاي زيرا را بخوانيد.
هنگامي که کودک شما صبح‌ها چنان زودهنگام از خواب برمي‌خيزد که باعث دردسر شما مي‌شود، چه کار مي‌توانيد بکنيد؟ اگر کودک شما با زود برخاستن، خواب شما را بر هم مي‌زند و يا با پرسه زدن خودسرانه در اطراف خانه موجب نگراني شما مي‌شود، به او ياد دهيد که در چنين مواقعي دوباره به خواب برود و يا به آرامي در رختخواب خود بازي کند اما نخست‌ بررسي کنيد که آيا ميزان خواب او کافي است يا نه. واقعيت اين است که بعضي از کودکان به خواب بسيار کمتري در مقايسه با کودکان ديگر نياز دارند. ميزان خواب کافي درباره يک کودک مي‌تواند دوازده ساعت و درباره کودک ديگر هشت ساعت باشد. گاهي کم‌خوابي مي‌تواند نشانگر فعال بودن بيش از حد يا همان بيش‌فعالي باشد ولي به طور معمول نمايانگر تفاوت ميان افراد است. اگر ميزان خواب کودک شما آن‌قدر نيست که روز را به خوبي بگذراند وظيفه والدين اين است که به او آموزش دهند هنگامي که از خواب برمي‌خيزد چطور دوباره به خواب برود و يا اينکه چطور بيشتر بخوابد ولي اگر با اين مقدار خواب، کاملا راحت و شاداب است، وظيفه شما اين است که به او ياد دهيد تا رسيدن زمان مناسب براي بيدار شدن ديگران، در يک مکان امن و يا رختخواب به آرامي و بدون سر و صدا بازي کند. به ياد داشته باشيد که اگر ميزان خواب شبانه کودک تقريبا هر شب به يک اندازه است و به طور معمول صبح‌ها شاداب است، احتمالا خوابش کافي است و تنها بايد آموزش ببيند که وقتي شب‌ها به خواب نمي‌رود يا اينکه صبح‌ها زود از خواب بيدار مي‌شود، به آرامي در رختخواب بازي کند ولي اگر به نظر مي‌رسد که کودک به خواب بيشتري نياز دارد، مي‌توانيد روش‌هاي زير را به کار گيريد تا با تغيير عادت‌هاي خوابيدن کودک بتواند بيشتر بخوابد.

12 توصيه کليدي

برخي از کودکان در خانه راحت مي‌خوابند ولي عادت دارند قبل از ساعت مقرر از خواب برخيزند. پيشنهادهاي زير مي‌توانند به چنين کودکاني بياموزند چطور تا رسيدن ساعت مناسب براي بيدار شدن دوباره بخوابند:

1) قاطع باشيد:

هنگامي که کودک زود از خواب برمي‌خيزد، با قاطعيت از او بخواهيد که دوباره بخوابد و يا اينکه تا هنگامي که به سراغش نرفته‌ايد، در رختخواب بماند. درباره بعضي از کودکان همين کافي است البته به شرط آن‌که کودک حس کند شما واقعا در گفتار خود جديت داريد.

2) انتظار معجزه نداشته باشيد:

بيشترين چيزي که مي‌توانيد انتظار داشته باشيد، افزايش تدريجي زمان خوابيدن است. اگر کودک نوپاي شما ساعت شش صبح از خواب برمي‌خيزد از او انتظار نداشته باشيد که روز بعد ساعت 8 صبح از خواب برخيزد. اگر فرداي آن روز ساعت 6 و 15 دقيقه و روز بعد ساعت 6 و 30 دقيقه از خواب برخيزد، پيشرفت زيادي کرده است. سعي کنيد در اين‌باره به تدريج به حالت مطلوب برسيد.

3) به کودک اطمينان خاطر بدهيد:

بعضي از کودکان نگران اين هستند که مبادا بيش از حد بخوابند. آنها را مطمئن کنيد که در صورت لزوم آنها را از خواب بيدار خواهيد کرد و يا اينکه بالاي سر آنها ساعت زنگ‌دار بگذاريد.

4) درنگ کنيد:

احتمالا شما نياز داريد که به جاي کودک، خودتان را تقويت کنيد. هنگامي که صداي حرکت کردن کودک را در رختخواب شنيديد، به سرعت سراغ او نرويد و دقايقي درنگ کنيد و سپس به اتاق او برويد مگر مواقعي که فکر مي‌کنيد کودک واقعا مشکلي دارد. بعد از چند روز مي‌بينيد که کودک بلافاصله يا کمي بعد دوباره به خواب مي‌رود.

5) پاداش دهيد:

درباره کودکي که حرف‌ها را به خوبي مي‌فهمد مي‌توانيد از پاداش دادن استفاده کنيد. اين روش به طور معمول درباره کودکان بالاي سه سال به خوبي موثر واقع مي‌شود. همچنين براي کودک اهداف جزيي انتخاب کنيد تا به تدريج به آنها برسد. اگر به عنوان پاداش به کودک يک اسباب‌بازي مي‌دهيد، اطمينان حاصل کنيد که اگر بدون حضور شما با آن بازي ‌کند، خطري او را تهديد نمي‌کند. کودکان را با اسباب‌بازي‌هايي که راحت از يکديگر جدا مي‌شوند و به صورت اجزاي کوچک قابل خوردن در مي‌آيند، تنها نگذاريد.

6) از روش تمرين مثبت استفاده کنيد:

اين روش به کودک شما در خانه امکان مي‌دهد که مهارت‌هايي را فرا گيرد و در هنگام لزوم از آنها استفاده کند. بسياري از کودکان نمي‌دانند وقتي از خواب برخاستند چطور دوباره به خواب بروند. هنگام روز کنار کودک خود دراز بکشيد و با او درباره اينکه چطور به خواب برود، صحبت کنيد. از او بخواهيد چشمانش را ببندد، سپس با صدايي ملايم و آرام‌بخش داستاني را با اين مضمون تعريف کنيد که چطور موج‌هاي ساحل به دنبال همديگر مي‌آيند تا کنار ساحل‌بازي کنند و سپس دوباره به خانه برمي‌گردند. در هنگام خواب به او يادآوري کنيد که چطور به آرامي دراز بکشد، چشم‌هايش را ببندد و به موج‌هايي که داستانش را تعريف کرده‌ايد، فکر کند. به کودکان بزرگ‌تر ياد دهيد که چطور در ذهن خود گوسفند بشمارد و يا صحنه‌هاي آرام‌بخشي را مانند آنچه شما برايشان تعريف کرده‌ايد، پيش خودشان مجسم کنند.

7) به کودک ياد دهيد در رختخواب بازي کند:

بسياري از کودکان نمي‌دانند که چطور بايد تا هنگامي که اجازه بيرون‌ آمدن از رختخواب را پيدا نکنند، وقت بگذرانند. بنابراين شما بايد با راه‌حل‌هاي ابتکاري آنها را مشغول نگه داريد. حتما برنامه‌ريزي قبلي داشته باشيد و از شب قبل درباره اينکه صبح چطور بايد گذرانده شود، تصميم بگيريد، پس به ياد داشته باشيد کودک را تشويق کنيد که ياد بگيرد صبح‌ها به آرامي و بدون وجود شما بازي کند.
هنگامي که سراغ کودک مي‌رويد تا روي او را بپوشانيد، يک اسبا‌ب‌بازي‌ در رختخواب او بگذاريد تا صبح هنگامي که از خواب بيدار شد، به طور غيرمنتظره آن را پيدا کند. اسبا‌ب‌بازي را هر روز يا هر چند روز يک بار عوض کنيد.

8) کودک را با عکس افراد سرگرم کنيد:

عکس کودکان ديگر، عکس خودتان و يا خواهر و برادرهاي کودک را به گهواره و يا جاي ديگري که کودک بتواند به آساني آنها را ببيند، بچسبانيد. يا اينکه به جاي عکس، از يک آينه نشکن استفاده کنيد تا کودک بتواند خودش را در آن مشاهده کند.

9) از روش تقويت مثبت استفاده کنيد:

از کودک بخواهيد تعريف کند هنگامي که صبح زود از خواب برخاست چه خواهد کرد. اين کار را با استفاده از ضبط صوت يا بازي‌ با اشيايي که او نام مي‌برد تمرين کنيد.

10) يک کيسه صبحگاهي تهيه کنيد:

از يک کاسه نرم يا روبالشي استفاده کنيد و اسباب‌بازي يا لوازمي را که کودک را صبح‌ها آرام و مشغول نگه مي‌دارد، در آن بريزيد. آن را به گونه‌اي که براي کودک خطرساز نباشد، به کنار تشک وصل کنيد. هر چند روز يک بار محتويات آن را عوض کنيد. مطمئن شويد که کودک مي‌داند اين کيسه براي چيست و چطور با محتويات آن بازي کند.

11) به کودک ياد بدهيد که چطور ساعت را بخواند:

اگر کودک نمي‌تواند ساعت را بخواند، روي يک صفحه کاغذ عکس يک ساعت را بکشيد، طوري که نشان دهد که شما در چه ساعتي بايد بيدار شويد. ساعت کاغذي را طوري نزديک ساعت واقعي بگذاريد که بتواند به راحتي ديده شود. به کودک بگوييد که تا زماني که هر دو ساعت يک شکل نشدند و يک ساعت را نشان ندادند به آرامي در رختخواب بازي کند.

12) از يک نوار قصه استفاده کنيد و يا داستاني را روي نوار ضبط کنيد:

اين داستان مي‌تواند سرگرمي صبحگاهي جالبي براي کودکان نوپا يا بزرگ‌تر باشد. علاوه بر نوار قصه مي‌توانيد يکي از داستان‌ها يا کتاب‌هاي مورد علاقه کودک را بخوانيد و روي نوار ضبط کنيد. مطمئن شويد که کودک طرز کار با ضبط صوت را ياد گرفته است. اگر کتاب را کنار کودک بگذاريد، طوري که کودک بتواند هنگامي که به داستان گوش مي‌دهد عکس‌هاي کتاب را هم تماشا کند، بيشتر سرگرم خواهد شد.

13) از تلويزيون براي سرگرم کردن کودک استفاده کنيد:

به‌طور حتم راديو و تلويزيون مي‌توانند کودک را سرگرم کنند. از قبل کانال تلويزيون يا موج راديو را براي کودک تنظيم کنيد و مطمئن شويد که کودک مي‌تواند تلويزيون يا راديو را به کار بيندازد.
منبع:http://www.salamat.com